Ο Ευρωπαϊκός Kώδικας κατά του καρκίνου, πρωτοσυντάχθηκε το 1987 και αναθεωρήθηκε έως σήμερα δύο φορές.

Η μία αναθεώρηση έγινε το 1994 και η τελευταία το 2003, με βάση την εμπειρία και τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία από ομάδα εμπειρογνωμόνων για τον καρκίνο από ολόκληρη την Ευρώπη.

Οι συστάσεις που απαρτίζουν τον κώδικα αποσκοπούν στην μείωση των περιστατικών καρκίνου και της θνησιμότητας, οδηγώντας παράλληλα σε βελτίωση της γενικότερης κατάστασης από πλευράς υγείας με την υιοθέτηση ενός υγιεινότερου τρόπου ζωής.

Ο καρκίνος σήμερα αποτελεί την δεύτερη, κατά συχνότητα, ομάδα αιτιών θανάτου στον ευρωπαϊκό πλυθησμό ηλικίας 35 έως 64 ετών.

Οι μισοί από τους ανθρώπους που θα αναπτύξουν καρκίνο, θα χάσουν την ζωή τους από τη νόσο αυτή γιατί η διάγνωση γίνεται σε προχωρημένο στάδιο. Η πρόληψη, η ενημέρωση, η έγκαιρη αναγνώριση & διάγνωση καθώς και τα οργανωμένα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου, είναι τα μόνα όπλα της ανθρωπότητας έναντια στον καρκίνο.

Για το 50% περίπου των καρκίνων γνωρίζουμε τις αιτίες που τους προκαλούν, όπως συνήθειες και τρόπος ζωής (καθιστική ζωή, διατροφή κ.α), περιβαλλοντικοί παράγοντες, κοινωνικές και πολιτιστικές πρακτικές.

Η αποφυγή όλων των παραγόντων κινδύνου ανάπτυξης του καρκίνου αποτελεί την πρωτογενή πρόληψη. Πολλά στοιχεία της υγείας μπορεί να βελτιωθούν και ορισμένοι τύποι καρκίνου να αποφευχθούν εάν υιοθετήσετε ένα υγιεινότερο τρόπο ζωής. Η πρόληψη του καρκίνου είναι δυνατή!


ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ

Τα μέρη 1 έως 7 του κώδικα αφορούν την τροποπίηση του τρόπου ζωής με στόχο την μείωση του κινδύνου εμφάνισης ορισμένων καρκίνων. Ορισμένοι καρκίνοι μπορούν να αποφευχθούν και η γενική κατάσταση της υγείας μπορεί να βελτιωθεί εαν υιοθετήσετε υγιεινότερο τρόπο ζωής. 


1. Μην καπνίζετε.

Καπνιστές σταματήστε το κάπνισμα όσο πιο γρήγορα μπορείτε. Το κάπνισμα είναι η κυριότερη αιτία πρόωρου θανάτου. Εάν το διακόψετε έστω και στην μέση ηλικία και δεν έχετε διαγνωστεί με καρκίνο ή άλλη σοβαρή ασθένεια, μειώνετε σημαντικά τις πιθανότητες πρόωρου θανάτου από το κάπνισμα. Εάν αποτύχετε να διακόψετε το κάπνισμα, μην καπνίζετε παρουσία μη καπνιστών. Το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει την υγεία των άλλων γύρω σας. Εάν δεν καπνίζετε μην το δοκιμάσετε ποτέ!
 

2. Αποφύγετε την παχυσαρκία.

Η παχυσαρκία είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για χρόνιες ασθένειες σε δυτικές χώρες μετά από το κάπνισμα, ειδικότερα αυξάνοντας τον κίνδυνο για διαβήτη, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καρκίνου. Να προσέχετε το σωματικό βάρος σας και αν είστε παχύσαρκοι, φροντίστε να αδυνατίσετε. Η τακτική σωματική δραστηριότητα η οποία συνεπάγεται και κάποια άσκηση, σε συνδυασμό με υγιεινές διατροφικές συνήθειες, είναι απαραίτητα για τον έλεγχο και την διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.

 
3. Αυξήστε τη σωματική δραστηριότητα, σε καθημερινό επίπεδο.

Πολλές μελέτες έχουν εξετάσει τη σχέση μεταξύ σωματικής δραστηριότητας και του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου. Υπάρχουν ενδείξεις οτι κάποια μορφή τακτικής σωματικής δραστηριότητας, σχετίζεται με μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Επίσης ότι η σωματική δραστηριότητα συμβάλλει, στην μείωση των κινδύνων σε σχέση με τον καρκίνο του μαστού, του ενδομητρίου και του προστάτη.

Η προστατευτική επίδραση της σωματικής δραστηριότητας, σε σχέση με τον καρκίνο, βελτιώνεται με την αύξηση των επιπέδων της σωματικής δραστηριοτητας.  Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει μισή ώρα την ημέρα τρεις φορές την εβδομάδα. Πιο έντονη δραστηριότητα αρκετές φορές την εβδομάδα μπορεί να δώσει κάποια πρόσθετα οφέλη όσον αφορά την πρόληψη του καρκίνου.

 
4. Υιοθετείστε υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

Αυξήστε την ημερήσια κατανάλωση, με ποικιλία λαχανικών και φρέσκων φρούτων. Φρούτα και λαχανικά θα πρέπει να λαμβάνονται με κάθε γεύμα, ή όποτε είναι δυνατόν. Μπορούν επίσης να αντικαταστήσουν ένα σνακ ανάμεσα στα γεύματα. Να τρώτε συχνά μη επεξεργασμένα δημητριακά  καθώς και φυτικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, όπως τα όσπρια. Καθημερινά η διατροφή σας πρέπει να περιέχει πέντε μερίδες. Περιορίστε την κατανάλωση τροφών που περιέχουν ζωικά λίπη.

 
5. Μην κάνετε κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών.

Το αλκοόλ πρέπει να  καταναλώνεται με μέτρο και μόνο από ενήλικες, αφού η κατανάλωσή του πρέπει να απαγορεύεται στους ανήλικους. Εάν πίνετε αλκοολούχα ποτά, μπύρα, κρασί ή άλλο είδος, μετριάστε την κατανάλωση σε δύο ποτά την ημέρα εάν είστε άνδρας και ένα ποτό εάν είστε γυναίκα. Υπάρχουν πειστικές επιδημιολογικές αποδείξεις ότι η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου της στοματικής κοιλότητας, του λάρυγγα, του φάρυγγα και του οισοφάγου. Η κατανάλωση οινοπνεύματος συνδέεται επίσης, με τον πρωτογενή καρκίνο του ήπατος, τον καρκίνο του μαστού και του παχέως εντέρου.

 
6. Να αποφεύγετε την υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.

Αποφύγετε τα ηλιακά εγκαύματα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να προστατεύονται τα παιδιά και οι έφηβοι. Τα άτομα που έχουν τάση να καίγονται στον ήλιο, θα πρέπει να λαμβάνουν προστατευτικά μέτρα σε όλη τη ζωή τους. Μειώστε την συνολική αρθροιστική έκθεσή σας στον ήλιο ή ακόμα καλύτερα μην μαυρίζεται! Μην χρησιμοποιείτε σολάριουμ. Τα κύρια περιβαλλοντικά αίτια καρκίνων του δέρματος είναι η έκθεση στον ήλιο και στο υπεριώδες φως. Τα κακοήθη μελανώματα, διπλασιάζονται κάθε δέκα χρόνια σε πολλές χώρες, ξεπερνώντας σε ρυθμό αύξησης κάθε άλλο καρκίνο, με εξαίρεση τον καρκίνο του πνεύμονα στις γυναίκες.

 
7. Εφαρμόστε αυστηρά κανόνες που στοχεύουν στην πρόληψη κάθε έκθεσης σε γνωστές καρκινογόνες ουσίες.

Να ακολουθείτε τους κανόνες ασφαλείας στο χώρο εργασίας και ιδιαίτερα κατά την παραγωγή, διακίνηση ή χρήση οποιουδήποτε υλικού που είναι δυνατόν να προκαλέσει καρκίνο. Να εφαρμόζετε αυστηρά τους κανονισμούς που στοχεύουν στην πρόληψη της έκθεσης σε γνωστές καρκινογόνες ουσίες στο επαγγελματικό ή άλλο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της ιονίζουσας ακτινοβολίας.

Οι καρκίνοι που έχουν πιο συχνά, συνδεθεί με την έκθεση  σε καρκινογόνες ουσίες κατά την εργασία είναι του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης, το μεσοθηλίωμα, του λάρυγγα, η λευχαιμία, του ήπατος, της ρινικής κοιλότητας και του δέρματος.

Αρκετές άλλες νεοπλασίες έχουν επίσης σχετιστεί, αλλά με στοιχεία που ειναι λιγότερο ισχυρά, συμπεριλαμβανομένων της στοματικής κοιλότητας, ρινοφάρυγγα, του οισοφάγου, του στομάχου, του παχέος εντέρου και του ορθού, του παγκρέατος, του μαστού, των όρχεων, των νεφρών, του προστάτη, του εγκεφάλου, των οστών, σαρκώματος μαλακών ιστών, λεμφωμάτων και του πολλαπλού μυελώματος.

Οι περισσότεροι καρκίνοι μπορούν να θεραπευτούν εάν διαγνωστούν έγκαιρα.


ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ

Οι περισσότεροι καρκίνοι μπορούν να θεραπευτούν εάν ανιχνευτούν εγκαίρως. H έγκαιρη ανίχνευση αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο, είτε αυτή επιτυγχάνεται με προσωπικές ενέργειες, είτε μέσω της συμμετοχής σε οργανωμένα προγράμματα δημόσιας υγείας.

Υπάρχουν προγράμματα Δημόσιας Υγείας, τα οποία μπορούν να εμποδίσουν την ανάπτυξη ορισμένων καρκίνων ή να αυξήσουν την πιθανότητα ενός καρκίνου να θεραπευτεί. Η παρακάτω σύσταση 8, ενδέχεται να βοηθήσει στην πρώιμη διάγνωση όταν οι ενδείξεις συνδέονται με τον καρκίνο.

Τα παρακάτω συμτώματα και ενδείξεις, δεν πρέπει να αγνοούνται, αλλά μόλις εντοπιστούν πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, παρόλο που πολλά από αυτά δεν αφορούν τον καρκίνο. Πολύ συχνά, η μειωμένη αναφορά ανώμαλων ή επίμονων συμπτωμάτων δεν οφείλεται σε άγνοια, αλλά στο φόβο του καρκίνου. 


8. Επισκεφθείτε ένα γιατρό εάν παρατηρήσετε:

• Βραχνάδα.
• Επίμονο βήχα.
• Κάποιο εξόγκωμα.
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους.
• Καούρα και δυσκολία στη κατάποση.
• Μία πληγή που δεν επουλώνεται ακόμη και στο στόμα.
• Μια ελιά ή κρεατοελιά που αλλάζει σχήμα, μέγεθος, χρώμα.
• Ανεξήγητη αλλαγή στις συνήθειες του εντέρου ή της ούρησης.
• Μία μη φυσιολογική αιμορραγία όπως αιμόπτυση, αίμα στα ούρα-κόπρανα.
  

BeStrong.org.gr - 17.03.14