Κατερίνα Πλαστουργού: Ο καρκίνος έγινε φίλος μου...
Ο καρκίνος έγινε «φίλος» της αφού τη δίδαξε...
Ήταν ανυποψίαστη, όπως οι περισσότερες. Ακόμη κι όταν είδε μπροστά στον καθρέφτη τα δυο μικρά εξογκώματα στο δεξί της στήθος, λειτούργησε ο μηχανισμός της άμυνας και ο νους της δεν πήγε στο χειρότερο. Πήγε κανονικά στη δουλειά της και κοιμήθηκε ήσυχη εκείνο το βράδυ. Ανήσυχη ξύπνησε το επόμενο πρωί. Και το πρώτο πράγμα που ζήτησε από τον γνωστό της χειρουργό που επισκέφθηκε ήταν η αλήθεια:
"Ό,τι κι αν είναι κι ό,τι κι αν δείξουν οι εξετάσεις, θέλω να μάθω την αλήθεια. Δικό μου είναι το σώμα, δική μου η ζωή και μόνο εγώ μπορώ να αποφασίσω", του είπε αποφασιστικά. "Σύμφωνοι, Κατερίνα", απάντησε εκείνος. Παραδόξως, οι εξετάσεις δεν έδειξαν τίποτα. Οι αιματολογικές ήταν άριστες, οι καρκινικοί δείκτες πολύ χαμηλοί. Μονάχα η μαστογραφία είχε μια μικρή ασάφεια αλλά δεν αξιολογήθηκε σωστά. Ο γιατρός καθησύχασε την Κατερίνα Πλαστουργού κι εκείνη συνέχισε να είναι ανυποψίαστη.
Το σοκ. Ήταν άνοιξη του '95. Το χειρουργείο για την αφαίρεση των δύο όγκων που είχαν μέγεθος αμυγδάλου γίνεται στα τέλη Μαρτίου. Η ταχεία βιοψία δείχνει αυτό που δεν μπορούσε να φαντασθεί η ναρκωμένη Κατερίνα, αλλά μαθαίνουν όλοι όσοι βρίσκονται στην αίθουσα αναμονής. Και όλοι μαζί... συνωμοτούν: "Ο άνδρας μου και η κουνιάδα μου τρελαίνονται από την είδηση, αλλά συμφωνούν με τον γιατρό να μην προχωρήσει σε ολική μαστεκτομή, αφού δεν είχα προετοιμασθεί κατάλληλα για κάτι τέτοιο. Έτσι ο γιατρός καθαρίζει πολύ καλά την περιοχή δίχως να αφαιρέσει τον μαστό και εγώ ξυπνώ ανύποπτη και τρισευτυχισμένη που όλα είχαν πάει καλά...".
Το μεγάλο χειρουργείο. Της έκρυψαν την αλήθεια για σαράντα ημέρες. Της έκρυψαν και την κανονική βιοψία και μόνο όταν εκείνη επέμενε να πάει πια στο ΙΚΑ και να την πάρει μόνη της, της έφεραν μια πλαστογραφημένη... φωτοτυπία και πάλι την καθησύχασαν. Μέχρι που πέρασαν και οι γιορτές του Πάσχα και έπρεπε να κανονισθεί το μεγάλο χειρουργείο: "Τότε άρχισαν να μου σκάνε το παραμύθι. Και τότε έγινα έξαλλη.
Ήταν τόση η οργή και τόσος ο θυμός μου για την εξαπάτηση και την απόκρυψη της αλήθειας, που εκείνη τη στιγμή το γεγονός του καρκίνου πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Τα έβαλα με όλους, τους είπα ότι κανείς δεν είχε δικαίωμα να παίξει με τη ζωή μου και τηλεφώνησα στον χειρουργό για να του πω ότι ακόμη κι αν τον εμπιστευόμουν ως γιατρό δεν τον εμπιστευόμουν πια ως άνθρωπο...".
Φοβήθηκε. "Δεν είχα περιθώρια ούτε να κλάψω ούτε να μιζεριάσω. Ήθελα να ξεκαθαρίσω. Το μόνο που με ενδιέφερε ήταν να φύγει το άρρωστο κομμάτι από το σώμα μου και να ζήσω. Μπροστά στο να ζήσεις δεν σκέφτεσαι τίποτα άλλο. Εκείνη τη στιγμή αν μου έλεγαν ότι προληπτικά έπρεπε να αφαιρεθεί και ο άλλος μαστός, ειλικρινά δεν θα έφερνα αντίρρηση...".
Η πρώτη στιγμή που φοβήθηκε ήταν όταν μισοξύπνησε προς το τέλος του χειρουργείου: "Δεν πονούσα, αλλά άκουγα τους γιατρούς να μιλάνε και ένιωθα να με σφίγγουν από όλες τις μεριές την ώρα που με έραβαν. Προσπαθούσα να φωνάξω, να τους πω ότι αντιλαμβάνομαι, μα η φωνή δεν έβγαινε. Ήταν από τις χειρότερες στιγμές της ζωής μου. Ένιωσα μεγάλο φόβο και πανικό μήπως πονέσω - φοβάμαι τον πόνο, δεν τον αντέχω, με λυγίζει...".
Η χειρότερη φράση. Δεν θέλει να θυμάται τις ώρες που ακολούθησαν: "Το χέρι μου ήταν σφιχτά δεμένο πάνω στο σώμα κι όταν η νάρκωση πέρασε χρειάστηκα βαριά ναρκωτικά για τους πόνους. Δεν άντεχα τον κόσμο, νευρίαζα που όλοι προσπαθούσαν να με κανακέψουν και εκείνες τις στιγμές κατάλαβα την τραγική ειρωνεία τού να χτυπάς κάποιον που πονά στην πλάτη και να του λες 'κάνε κουράγιο, δεν είναι τίποτα, θα περάσει'. Πιστέψτε με, δεν υπάρχει χειρότερη φράση απ' αυτή"!
"Ένθεμα". Είχε πάρει τη ζωή στα χέρια της. Η δεύτερη βιοψία, που ήταν καθαρή, παραδόθηκε στην ίδια από την παθολογοανατόμο του νοσοκομείου. Το ευτύχημα ήταν ότι ο καρκίνος ήταν μεν διηθητικός αλλά σε πρώιμο στάδιο. Η ανάρρωση ήταν αργή και δύσκολη, η προσαρμογή στα νέα δεδομένα ακόμα δυσκολότερη: "Χρειάζεσαι χρόνο για να αποδεχθείς το σώμα σου όπως διαμορφώθηκε και αναγκαστικά περνάς σε άγνωστες διαδικασίες.
Στην αρχή δεν άντεχα να βλέπω ούτε την πληγή μου, χρησιμοποιούσα τον άνδρα μου σαν νοσοκόμο να κάνει τις αλλαγές, εγώ ούτε που κοιτούσα, λες και δεν ήταν δικό μου το σώμα... Ύστερα πρέπει να βρεις το κατάλληλο για την περίπτωσή σου 'ένθεμα' που να προσαρμόζεται και να γεμίζει το κενό στον στηθόθεσμο. Το πιο οδυνηρό για μένα ήταν ότι έπρεπε να φορώ πια στηθόδεσμο, κάτι που δεν είχα κάνει παρά ελάχιστες φορές στη ζωή μου γιατί είχα μικρά στήθη και λανθασμένα μάλιστα πίστευα ότι οι γυναίκες με μικρά στήθη δεν παθαίνουν καρκίνο του μαστού"! Μέσα από αυτή τη διαδικασία συνειδητοποίησε και την έλλειψη του μαστού που "φέρνει τη μειονεξία στην επιφάνεια. Αναγκαστικά το περνάς και αυτό το στάδιο. Είναι τόσο φυσιολογικό, τόσο ανθρώπινο, όταν ο κίνδυνος ζωής μικραίνει...".
"Κολαστήριο". Η δεύτερη φορά που φοβήθηκε ήταν όταν κατέβαινε στο τρίτο υπόγειο του νοσοκομείου και έκανε τις ακτινοβολίες, που "για μένα ήταν σαν κολαστήριο". Είκοσι οκτώ συνολικά, μέσα σε ενάμιση μήνα «καυτού» καλοκαιριού: "Σηκωνόμουν άγρια χαράματα και στις 6 το πρωί ήμουν στο νοσοκομείο.
Η νοσοκόμα με έβαζε στη θέση μου και ο γιατρός σημάδευε πού θα εστιάσει το μηχάνημα. Ύστερα τσακίζονταν και οι δυο να βγουν έξω, κλειδώνοντας μάλιστα και την πόρτα. Μετά άναβε απ' έξω το κόκκινο φως που ειδοποιούσε τους άλλους για τον κίνδυνο της ακτινοβολίας. Τότε μια φράση ερχόταν στο στόμα μου. 'Είσαι μια καρκινοπαθής γυναίκα'! Κι ήταν σαν να έλεγα 'είσαι λεπρή και όλοι σε αποφεύγουν'. Η διαδικασία ήταν απαραίτητη, μα όταν είσαι στη θέση του ασθενή δεν το βλέπεις έτσι...".
Στη σκιά. Φορούσε όλο το καλοκαίρι μια καπελαδούρα να της κρατά σκιά στο στήθος και άσπρα ρούχα για να αντανακλάται ο ήλιος. Δεν έκανε καθόλου θαλασσινά μπάνια και αυτό της στοίχισε: "Καθόμουν πάντα στη σκιά και έβλεπα τους άλλους. Το χειρότερο συναίσθημα το βίωσα όταν πήγα στην παραλία με μια φίλη που της χρωστώ πολλά κι εκείνη υπερτόνισε την 'υπεροχή' της απέναντί μου φορώντας ένα προκλητικό ντεκολτέ που αποκάλυπτε το πλούσιο στήθος της!
Με πλήγωσε, αλλά δεν την κρίνω. Ήταν ανθρώπινο από την πλευρά της. Θα ένιωσε μάλλον όπως όταν πηγαίνουμε σε μια κηδεία, κλαίμε και θρηνούμε για την απώλεια, αλλά κατά βάθος χαιρόμαστε που εμείς είμαστε οι ζωντανοί και έχουμε το προνόμιο να κλαίμε...".
Μην ξεχνάτε, ψηλάφηση του μαστού κάθε μήνα, τεστ Παπ και μαστογραφία κάθε χρόνο, μετά τα σαράντα. Πέρασε ένα ένα όλα τα στάδια. Ξεπέρασε το αίσθημα της μειονεξίας σε τέτοιο βαθμό που ξεκίνησε δυο φορές να πάει να κάνει επανορθωτική επέμβαση στήθους, "αλλά το ανέβαλα και τις δύο γιατί ανακάλυψα ότι δεν μου ήταν απαραίτητο".
Εξοικειώθηκε και προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα της ζωής της. Που δεν ήταν πια η ίδια. Ούτε εκείνη ήταν η παλιά Κατερίνα: "Η ζωή μου έγινε ξαφνικά τόσο πλούσια, γιατί εγώ ανακάλυψα την τεράστια αξία της. Γύρισα το βλέμμα μου πίσω και είδα όλα μου τα λάθη. Είδα μια Κατερίνα που έβλεπε μόνο τη μία πλευρά των πραγμάτων και πίστευε ότι πάντα είχε δίκιο.
Μια μαχητική Κατερίνα που ήθελε πάντα να επιβάλλει το δικό της δίκιο - στον άνδρα και τον γιο της. Ξαφνικά άρχισα να βλέπω και μέσα από το οπτικό πρίσμα των άλλων. Να 'ακούω' βαθύτερα και ουσιαστικά. Και να ανακαλύπτω πράγματα που δεν πίστευα ότι υπήρχαν...". Κάπως έτσι ξεπήδησε και η ανάγκη της να μοιρασθεί το βίωμά της και με άλλες γυναίκες που αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα. & άκουσε για τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Μαστεκτομή (τηλ.: 210- 4119.860) και ήρθε σε επαφή με τους ανθρώπους του: «Εκεί έφτασα στο σημείο να πω 'σ' ευχαριστώ, καρκίνε, που ήρθες στη ζωή μου'. Τελικά ο καρκίνος άλλαξε ριζικά τη ζωή μου και με δίδαξε όσα δεν είχα διδαχθεί σε όλη την ανθρώπινη πορεία μου.
Ήταν από τις λίγες γυναίκες που άντεξαν τέσσερα χρόνια στην Ομάδα Ψυχολογικής Στήριξης του συλλόγου: "Είχαμε υπογράψει ένα νοερό συμβόλαιο ότι όσες τελικά αντέξουμε έως το τέλος να γυρίσουμε το 'μέσα έξω' θα παραμέναμε και θα συναντιόμασταν κάθε Πέμπτη για να συνεχίσουμε τη δουλειά με τον εαυτό μας. Έτσι και έγινε. Δουλεύοντας για τον εαυτό σου σιγά σιγά έρχεται το θαύμα και για τους γύρω, όλοι επωφελούνται από αυτό και είσαι σε θέση να βοηθήσεις και τις άλλες γυναίκες που μπαίνουν στο πρόβλημα...".
Αυτό ακριβώς κάνει τα τελευταία χρόνια. Βρίσκεται συχνά, ως εθελόντρια, κοντά σε χειρουργημένες γυναίκες που είναι σαν να ξυπνούν από έναν εφιάλτη στον θάλαμο κάποιου νοσοκομείου. Ξέρει πως θα «αγγίξει», ξέρει τι θα πει, το έχει βιώσει και έχει κάνει την αναδρομή πολλές φορές. Το πιο σημαντικό: Μια γυναίκα που υποβάλλεται σε μαστεκτομή και βλέπει μπροστά της υγιή κάποια που πέρασε από το ίδιο κρεβάτι, ακόμη κι αν δεν της πει τη μαγική λέξη 'σε καταλαβαίνω, ξέρω, το έχω περάσει', έχει ολοζώντανη την ελπίδα μπροστά της...
Σε όλες εμάς που είμαστε ανυποψίαστες όπως πριν από οκτώ χρόνια εκείνη, ένα είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει η Κατερίνα Πλαστουργού: "Πρόληψη στον καρκίνο του μαστού δεν υπάρχει! Μονάχα έγκαιρη διάγνωση. Μην ξεχνάτε, ψηλάφηση του μαστού κάθε μήνα, τεστ Παπ και μαστογραφία κάθε χρόνο, μετά τα σαράντα. Όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα. Αγάπη κυρίως και φροντίδα για τον εαυτό σας...".