Μίλα για τον καρκίνο σου
Αν είστε ασθενής, το να πείτε σε άλλους ότι έχετε καρκίνο, δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα, ίσα-ίσα είναι πολύ δύσκολο. Εάν είχατε καρκίνο στο παρελθόν και τον νικήσατε, είναι επίσης δύσκολο να το πείτε στους ανθρώπους γύρω σας, ότι κάποτε είχατε καρκίνο.
Μπορεί να αισθάνεστε ότι δεν ήταν και τόσο σημαντικό κομμάτι της ζωής σας, θέλετε να το ξεχάσετε και ότι πλέον δεν υπάρχει λόγος να το πείτε στους άλλους. Μπορεί όμως να αισθάνεστε ότι η εμπειρία σας με τον καρκίνο, είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής σας και έχετε την ανάγκη να το μοιραστείτε. Το να έχει ξεπεράσει κάποιος άνθρωπος μια τόσο δύσκολη κατάσταση και να είναι νικητής, σημαίνει διαφορετικά πράγματα για τον κάθε επιζών.
Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος για το πως αισθάνεται κάποιος σε σχέση με την εμπειρία του με τον καρκίνο και ειδικότερα όταν θέλει να το μοιραστεί με άλλους ανθρώπους. Εάν αναρωτιέστε σε ποιές περιπτώσεις θα έπρεπε να το πείτε ότι είχατε ή έχετε καρκίνο στους άλλους, δέστε στην συνέχεια κάποια παραδείγματα:
- Όταν ξεκινάτε μια καινούργια δουλειά.
- Όταν πάτε σε ένα καινούργιο σχολείο.
- Όταν ξεκινάτε μια καινούργια σχέση.
- Όταν ένα φίλος ή συνάδερφος διαγνωστεί με καρκίνο.
- Όταν σας ρωτήσει κάποιος σχετικά με μια ούλη ή φυσική μεταβολή που προκαλείτε από τον καρκίνο.
Κάποιοι θεωρούν ότι με το να μοιραστούν την εμπειρία τους μπορεί να βοηθήσει άλλους, ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι δεν είναι και τόσο σημαντικό να το γνωρίζουν οι άλλοι. Εάν έχετε είχατε στο παρελθόν καρκίνο και θέλετε να μοιραστείτε την εμπειρία σας, αλλά δεν γνωρίζετε πως, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε που θα σας βοηθήσουν να αισθανθείτε πιο άνετα για να μιλήσετε.
Κατανοώντας τους διαφορετικούς τρόπους που υπάρχουν για να συνομιλήσετε με τους άλλους, για την εμπειρία σας με τον καρκίνο, μπορεί να σας βοηθήσει ώστε να μην αισθάνεστε αμηχανία. Το να μοιραστείτε την εμπειρία σας μπορεί να υποστηρίξετε και να βοηθήσετε άλλους ανθρώπους. Μερικές ερωτήσεις που γίνονται αυτόματα, όταν έρχεστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους είναι:
- Πως θα του πω το νέο;
- Να του πω ότι έχω καρκίνο;
- Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή;
- Μήπως τον τρομάξω;
- Άραγε θα με λυπηθεί και θα με δει ως θύμα;
Τα ίδια ερωτήματα μπορεί να διαπερνούν το μυαλό σας κάθε φορά που θα έρχεστε σε επαφή με έναν άνθρωπο. Επίσης πρέπει να γνωρίζετε ότι οι άνθρωποι μπορεί να σας ρωτήσουν για τις σωματικές αλλαγές ή γενικότερα για τον καρκίνο και θα πρέπει να ξεκαθαρίσετε με τον εαυτό σας, αν θέλετε να τους πείτε ότι έχετε καρκίνο. Μπορεί να αποφασίσετε ότι δεν θέλετε να πείτε στους άλλους ότι έχετε καρκίνο.
Μην ξεχνάτε όμως ότι, μπορεί να σας ζητήσουν να μάθουν πως συνέβη, εάν δουν σωματικές αλλαγές, που προέκυψαν κατά την διάρκεια της θεραπείας του καρκίνου. Σκεφτείτε εκ των προτέρων τι απαντήσεις θα δώσετε, εάν ερωτηθείτε κάτι σχετικό με το σώμα σας ή με τον καρκίνο. Αυτό σίγουρα θα σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο έτοιμοι, για να απαντήσετε στις ερωτήσεις. Όσο και αν σας φαίνεται αγενές, πολλές φορές θα συναντήσετε άγνωστους προς εσάς και θα σας κάνουν ερωτήσεις για την εμφάνιση σας.
Mερικά παραδείγματα σωματικών αλλαγών, που προκαλούνται κατά την διάρκεια θεραπείας του καρκίνου που ίσως κάποιοι θα σας ρωτήσουν για αυτές, είναι: να έχετε ορατά σημάδια από την ακτινοβολία ή την χημειοθεραπεία, ένα μέλος σας να έχει ακρωτηριαστεί, να έχετε εμφανείς ουλές. Είναι καθαρά δική σας απόφαση για το αν θα τους εξηγήσετε σχετικά με τις σωματικές αλλαγές ή για την εμπειρία σας με τον καρκίνο.
Κάποιες φορές ίσως έχετε την ανάγκη να πείτε σε κάποιους ανθρώπους όλη την ιστορία σας. Κάποιες άλλες όμως θέλετε να απαντήσετε στους ανθρώπους που σας ρωτούν, ότι δεν τους αφορά η δική σας εμφάνιση και καλύτερα να κοιτούν την δουλειά τους. Μπορεί να πάτε από το ένα άκρο στο άλλο, αναλόγως εάν αισθάνεστε άνετα ή αμήχανα. Να πείτε αμέσως σε κάποιον ότι έχετε καρκίνο ή να μην το πείτε ποτέ σε κανέναν. Θα μπορούσε κάποιος να απαντήσει με διαφορετικούς τρόπους, αναλόγως τη νέα κατάσταση που έχει μπροστά του να αντιμετωπίσει.
Παρακάτω βλέπετε παραδείγματα καταστάσεων που έχει να αντιμετωπίσει κάποιος και τα ερωτηματικά που δημιουργούνται, σκεπτόμενος για το αν θα πει ή όχι ότι έχει καρκίνο:
- Εσείς και η οικογένεια σας έχετε πρόσκληση για αυτό το σαββατοκύριακο, από φίλους σας για να πάτε μια εκδρομή. Την Δευτέρα όμως, έχετε κανονίσει να πάτε να κάνετε προγραμματισμένο τσεκ απ. Συνήθως πριν το τσεκ απ είστε αγχωμένος και προτιμάτε να μείνετε στο σπίτι για να χαλαρώσετε. Θα πείτε στους φίλους σας για το τσεκ απ και θα πάτε εκδρομή ή θα βρείτε μια καλή δικαιολογία για να μην πάτε;
- Έχετε έναν συνάδερφο στην δουλειά, με τον οποίο αυτόν τον καιρό συνεργάζεστε στενά, αλλά δεν τον γνωρίζατε αρκετά κατά τη διάρκεια της θεραπείας σας. Σας ρωτάει λοιπόν γιατί απουσιάζατε ένα τόσο μεγάλο διάστημα, κατά την διάρκεια των θεραπειών σας. Χρειάζεται να γνωρίζει ότι εσείς είχατε καρκίνο; Θα του το πείτε ή θα το αποκρύψετε ως γεγονός;
- Έχετε γνωρίσει πρόσφατα ένα νέο φίλο και αισθάνεστε οικεία με αυτόν. Είστε μαζί του για καφέ και επιθυμείτε να του εκμυστηρευτείτε την εμπειρία σας με τον καρκίνο. Θα του το πείτε; Πως; Μήπως φοβηθεί; Μήπως χάσετε έναν νέο φίλο;
- Έχετε μια νέα ερωτική σχέση και ανησυχείτε, ότι αν θα πείτε στον άνθρωπο που σας αρέσει τόσο πολύ, ότι έχετε καρκίνο θα τρομάξει, βάζοντας το στα πόδια. Πως θα το πείτε φυσικά χωρίς να τρομάξει ο άλλος; Πως θα αντιδράσει; Πως θα εξηγήσετε τυχόν αλλαγές που έχετε στο σώμα σας, εξαιτίας των θεραπειών;
Θα πρέπει να σκεφτείτε εκ των προτέρων, ποια είναι η απάντηση που θέλετε δώσετε, ώστε να αισθάνεστε άνετα και να αποφασίσετε εκείνη την συγκεκριμένη στιγμή, τι πρέπει ή τι δεν πρέπει να πείτε. Προετοιμάζοντας τον εαυτό σας κατά αυτόν τον τρόπο θα σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο σίγουροι.
Ίσως να μην είστε σε θέση να προβλέψετε για το ποτέ θα χρειαστεί να μιλήσετε σε κάποιον, απλά μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή. Εάν είστε προετοιμασμένοι ψυχολογικά, δεν θα σας ενδιαφέρει και ο χρόνος στον όποιο θα μοιραστείτε την εμπειρία σας.
Κάθε εμπειρία με τον καρκίνο είναι τόσο διαφορετική, όσο και τα άτομα που διαγνώσθηκαν με αυτόν.
Μοιράσου τα συναισθήματά σου για τον καρκίνο
Το να μιλάς για τα συναισθήματά σου μπορεί να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τον καρκίνο. Επέλεξε έναν καλό ακροατή. Ίσως χρειαστεί να βρεις κάποιον εκτός του στενού οικογενειακού σου κύκλου για να μιλήσεις. Ο καρκίνος είναι κάτι πολύ μεγάλο για να το αντιμετωπίσεις ολομόναχος.
- Επέλεξε την κατάλληλη στιγμή για να μοιραστείς τα συναισθήματά σου.
- Κατανόησε - αποδέξου το συναίσθημα του θυμού.
- Μείνε αληθινός στα συναισθήματά σου και άκουσε τα.
Οικογένεια - Φίλοι & συναισθήματα
Όπως και εσύ βιώνεις έντονα συναισθήματα για τον καρκίνο, έτσι ακριβώς και η οικογένεια ή οι φίλοι σου βιώνουν την κατάσταση ανάλογα. Λόγου χάρη, οι φίλοι σου ή η οικογένειά σου μπορεί να :
- Κρύβουν ή να αρνούνται το συναίσθημα της λύπης.
- Κατηγορούν κάποιον άλλο για τον καρκίνο σου.
- Αλλάζουν θέμα συζήτησης, όταν κάποιος μιλά για τον καρκίνο.
- Αντιδρούν έντονα χωρίς κάποιον προφανή λόγο.
- Αστειεύονται σχετικά με τον καρκίνο.
- Προσποιούνται ότι είναι συνεχώς χαρούμενοι.
- Αποφεύγουν να μιλήσουν για τον καρκίνο.
- Σε αποφεύγουν ή σε επισκέπτονται για λίγη μόνο ώρα.
Αναζητώντας έναν Καλό Ακροατή
Είναι δύσκολο να μιλά κανείς για το πώς είναι να πάσχεις από καρκίνο. Ωστόσο, όσο δύσκολο και αν είναι, η συζήτηση σχετικά με αυτό έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν καλύτερα, όταν μοιράζονται τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους με τους κοντινούς συγγενείς και φίλους.
Οι φίλοι και τα μέλη της οικογένειας πιθανόν να μην ξέρουν πάντα τι να σου πουν. Μερικές φορές το ότι απλά ακούν είναι από μόνο του πολύ βοηθητικό. Δεν χρειάζεται πάντα να σε συμβουλεύουν ή να σου λένε τι πιστεύουν. Αρκεί να σου δείξουν ότι νοιάζονται και ενδιαφέρονται για σένα.
Πιθανόν να βρεις εξίσου βοηθητικό να συζητάς για τα συναισθήματά σου με άτομα που δεν ανήκουν στην οικογένεια ή στο φιλικό σου περιβάλλον. Πιθανόν να θέλεις να συμμετέχεις σε ομάδες υποστήριξης με άτομα που έχουν και αυτά καρκίνο ή να θέλεις να μιλήσεις με κάποιον σύμβουλο. «Ένα βέλος σπάει εύκολα, όχι όμως και τα δέκα μιας στοίβας». - Ιαπωνική παροιμία
Επιλέγοντας τον Κατάλληλο Χρόνο για να Μιλήσεις
Μερικοί άνθρωποι χρειάζονται χρόνο προκειμένου να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους. Αν δεν είσαι έτοιμος, μπορείς να πεις, «Δεν έχω διάθεση να μιλήσω για τον καρκίνο αυτή τη στιγμή». Άλλες φορές πάλι, όταν εσύ θέλεις να μιλήσεις, η οικογένεια και οι φίλοι σου μπορεί να μην είναι έτοιμοι να ακούσουν.
Συχνά είναι δύσκολο για τους άλλους να γνωρίζουν πότε ακριβώς να μιλήσουν για τον καρκίνο. Κάποιες φορές, οι άλλοι μας δείχνουν έμμεσα πότε θέλουν να μιλήσουν. Ίσως:
- Αναφέρουν από μόνοι τους το θέμα του καρκίνου.
- Αναφέρουν πράγματα που σχετίζονται με τον καρκίνο, όπως ένα άρθρο που διάβασε στην εφημερίδα για μία νέα θεραπεία κατά του καρκίνου.
- Περνάει περισσότερο χρόνο μαζί σου.
- Φέρεται αγχωμένα ή κάνει αποτυχημένες προσπάθειες αστεϊσμού
Μπορείς να βοηθήσεις τους άλλους να νιώσουν περισσότερο άνετα ρωτώντας τους για τις σκέψεις τους ή τα συναισθήματά τους. Αρκετές φορές οι άνθρωποι δυσκολεύονται να εκφράζουν λεκτικά τα συναισθήματά τους. Άλλες φορές, απλά θέλουν να αγκαλιαστούν ή να κλάψουν μαζί.
Ένας άνδρας με καρκίνο του στομάχου είπε: «Ήταν πολύ δύσκολο να κάνω την αδερφή μου να μιλήσει για τον καρκίνο μου. Τελικά, της είπα απλά: «Ξέρω ότι ανησυχείς πολύ και ότι φοβάσαι. Το ίδιο και εγώ. Ας μιλήσουμε για αυτό.» Ανακουφίστηκε τόσο πολύ που έφερα το θέμα στην επιφάνεια».
Εκφράζοντας τον Θυμό
Πολλά άτομα νιώθουν θυμό και αναστάτωση, όταν αντιμετωπίζουν τον καρκίνο. Πιθανόν να νιώθεις ότι εκνευρίζεσαι ή θυμώνεις με τα άτομα στα οποία βασίζεσαι. Πιθανόν να εκνευρίζεσαι με μικρά θέματα που παλαιότερα δεν σε ενοχλούσαν. Οι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να εκφράζουν πάντα τα συναισθήματά τους.
Ο θυμός, μάλιστα, ενίοτε εκδηλώνεται με πράξεις αντί με λέξεις. Ίσως παρατηρείς ότι φωνάζεις πολύ στα παιδιά ή στο σκύλο. Ίσως χτυπάς με δύναμη τις πόρτες. Προσπάθησε να καταλάβεις γιατί είσαι θυμωμένος. Πιθανόν να φοβάσαι τον καρκίνο ή να ανησυχείς για το οικονομικό κομμάτι. Πιθανόν να είσαι θυμωμένος ακόμα και με τη θεραπεία σου.
Ένας άνδρας με καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο είπε: «Ο θυμός μου ήταν τόσο έντονος κάποιες μέρες, που απλά ήθελα να τον διοχετεύσω κάπου. Εκείνες τις μέρες, προσπαθούσα πάντα να θυμώνω με τον καρκίνο μου, και όχι με τη γυναίκα και την κόρη μου».
Άκουσε τα Συναισθήματά Σου
Μερικοί άνθρωποι προσποιούνται ότι είναι χαρούμενοι, ακόμα και όταν δεν είναι. Πιστεύουν ότι με το να φαίνονται χαρούμενοι και να συμπεριφέρονται αναλόγως, εξοβελίζουν τα συναισθήματα λύπης και θυμού. Ή θέλουν να φαίνονται ότι είναι σε θέση να χειριστούν τον καρκίνο μόνοι τους.
Επίσης, η οικογένεια και οι φίλοι ίσως να μην θέλουν να σε ταράξουν και να συμπεριφέρονται σαν να μην τους ενοχλεί τίποτα. Ίσως, ακόμα και να πιστεύεις ότι με το να είσαι χαρούμενος, ο καρκίνος θα φύγει. Όταν έχεις καρκίνο, έχεις πολλούς λόγους να είσαι ταραγμένος. Μέρες που θα νιώθεις πεσμένος είναι αναμενόμενες. Δεν χρειάζεται να προσποιείσαι ότι είσαι χαρούμενος, όταν δεν είσαι.
Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να σε εμποδίσει από το να ζητήσεις τη βοήθεια που χρειάζεσαι. Να είσαι ειλικρινής και να μιλάς για όλα σου τα συναισθήματα, όχι μόνο για τα θετικά. Μια ηλικιωμένη γυναίκα με καρκίνο του ήπατος είπε: «Οι παραινέσεις των καλοπροαίρετων φίλων να είσαι θετικός, αισιόδοξος και ενεργητικός μπορεί να είναι και μία έκκληση για σιωπή. Ρώτα τους για αυτό. Μην τους αφήσεις να σε πιέσουν να φορέσεις ένα ψεύτικο χαμόγελο, όταν είναι το τελευταίο πράγμα που θέλεις να κάνεις».
Μοιράσου Χωρίς να Μιλάς
Για πολλούς ανθρώπους, η συζήτηση περί της ασθένειας είναι κάτι πολύ δύσκολο. Άλλοι θεωρούν ότι ο καρκίνος είναι ένα προσωπικό θέμα και δυσκολεύονται να μιλήσουν ανοιχτά για αυτό. Αν η συζήτηση είναι κάτι δύσκολο για σένα, σκέψου άλλους τρόπους για να μοιραστείς τα συναισθήματά σου. Για παράδειγμα, μπορεί να βρεις βοηθητικό το να γράψεις για τα συναισθήματά σου.
Σε αυτήν την περίπτωση, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να ξεκινήσεις να κρατάς ημερολόγιο, αν δεν το κάνεις ήδη. Η καταγραφή των συναισθημάτων σου είναι ένας καλός τρόπος να τα βάλεις σε μία σειρά και να αρχίσεις να τα αντιμετωπίζεις σιγά σιγά. Και το μόνο που χρειάζεσαι για αυτό είναι ένα μολύβι και ένα χαρτί. Το ημερολόγιο μπορεί να είναι προσωπικό ή μπορείς και να το μοιράζεσαι.
Οι άνθρωποι συχνά χρησιμοποιούν τα ημερολόγια ως ένα μέσο επικοινωνίας. Αν θεωρείς ότι είναι δύσκολο να μιλήσεις για τον καρκίνο σε κάποιο κοντινό σου πρόσωπο, δοκίμασε να ξεκινήσετε ένα κοινό ημερολόγιο. Αφήστε ένα τετράδιο σε κάποιο κοινό μέρος που και οι δύο επιλέξατε.
Όταν ένας από τους δύο νιώσει ότι θέλει να μοιραστεί κάτι, το καταγράφει στο ημερολόγιο και το επιστρέφει στο προαποφασισμένο μέρος. Με αυτόν τον τρόπο και οι δύο θα γνωρίζετε τα συναισθήματα του άλλου χωρίς να χρειάζεται να μιλήσετε. Αν έχεις e-mail, είναι και αυτός ένας καλός τρόπος να μοιραστείς χωρίς να μιλήσεις.
Είναι δύσκολο για μένα
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί να είναι δύσκολο, να πείτε στους άλλους ότι έχετε ή είχατε καρκίνο. Μπορεί να έχετε τους δικούς σας προσωπικούς λόγους, αλλά ο πιο σημαντικός που ανησυχείτε είναι ότι δεν γνωρίζετε το πώς θα αντιδράσουν οι άλλοι. Μερικοί από τους λόγους που δεν θέλετε να πείτε ότι έχετε καρκίνο, έχουν να κάνουν πρωτίστως με τα δικά σας συναισθήματα:
- Μπορεί να αισθάνεστε αμήχανα, ειδικότερα όταν μιλάτε για ορισμένους τύπους καρκίνους του σώματος, όπως του μαστού, του προστάτη, των όρχεων.
- Μπορεί να μην αισθάνεστε έτοιμος ψυχολογικά να μοιραστείτε την ιστορία σας, ιδιαίτερα την διαδικασία των ερωτήσεων που θα σας υποβάλλουν σε σχέση με την εμπειρία σας.
- Μπορεί να αισθάνεστε ότι η εμπειρία σας με τον καρκίνο, είναι ακόμη πολύ νωπή και βρίσκεται οδυνηρό να συζητάτε για αυτόν, αφού διαταράσσεται η ψυχική σας ισορροπία.
- Μπορεί να αισθάνεστε ότι η εμπειρία σας με τον καρκίνο είναι προσωπική εμπειρία, και το μόνο που θέλετε είναι να την μοιραστείτε με λίγα άτομα.
Μερικές από τις αρνητικές αντιδράσεις που ενδέχεται να συναντήσετε και σας κάνει να ανησυχείτε είναι: Ότι θα αισθανθούν λύπηση για εσάς. Ότι μπορεί να σας πουν ιστορίες για ανθρώπους που γνώριζαν, οι οποίοι τελικά δεν επιβιώσαν. Ότι μπορεί να σας πουν για το πώς θα πρέπει να αισθάνεστε ή πως θα πρέπει να αντιμετωπίσετε τον καρκίνο. Ότι απλά θα τρομάξουν και θα το βάλουν στα πόδια.
Στο παρελθόν μπορεί να μοιραστήκατε την ιστορία σας με κάποιους ανθρώπους, που αντέδρασαν άσχημα και δεν θέλετε να συμβεί ξανά κάτι τέτοιο. Κάποιες αντιδράσεις ορισμένων ανθρώπων, στο άκουσμα ότι έχετε καρκίνο, μπορεί να σας ανησυχήσουν. Μπορεί να νοιώσετε ότι κάνατε κάτι λάθος.
Εσείς δεν κάνατε τίποτα λάθος! Είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι δεν έχει σημασία το πόσο καλά θα το πείτε ή πόσο καιρό θα περιμένετε ψάχνοντας τον κατάλληλο χρόνο. Κάποιοι άνθρωποι ούτως ή άλλος θα αντιδράσουν άσχημα. Εάν θέλετε να μοιραστείτε την ιστορία σας, θα μπορούσε να καταστεί ευκολότερη η διαδικασία, προσπαθώντας όμως να μην σας επηρεάζουν οι άσχημες αντιδράσεις τόσο πολύ.
Για να καταστεί ευκολότερη η διαδικασία για τον εαυτό σας, αλλά και για τους ανθρώπους που θα μοιραστείτε την ιστορία σας, ζητήστε τους να σας διαθέσουν λίγο από τον χρόνο τους, για να τους πείτε κάτι σημαντικό. Κατόπιν, μπορείτε να τους πείτε λίγο ή όσο εσείς θέλετε από την δική σας ιστορία και αφήστε τους λίγο χρόνο να καταλάβουν τι ακριβώς λέτε, ζητώντας τους να σας κάνουν ερωτήσεις που μπορεί να έχουν.
Στη συνέχεια, μπορείτε να μοιραστείτε λίγα ή πολλά από την ιστορία σας, όπως εσείς θέλετε και αφήστε τους αρκετό χρόνο για να καταλάβουν τι λέτε και να ζητήσετε να σας κάνουν ερωτήσεις που τυχόν να έχουν.
Όλοι οι άνθρωποι δεν αντιδρούν αρνητικά. Μερικοί άνθρωποι που νομίζετε ότι θα αντιδράσουν αρνητικά, μην εκπλαγείτε αν τους δείτε να δείχνουν κατανόηση, έχουν ανοιχτά τα αυτιά αλλά και την καρδιά τους, ακούγοντας προσεκτικά όλα αυτά που έχετε να τους πείτε. Με το να μοιραστείτε την ιστορία σας, λέγοντας ότι έχετε καρκίνο σε κάποιον, μπορεί να κερδίσετε έναν φίλο που θα σας υποστηρίξει στα σκαμπανεβάσματα που θα έχετε ως ασθενής.
Προτάσεις αντιμετώπισης
1. Γράψτε τις σκέψεις σας και τι αισθάνεστε
Μερικές φορές, το να μάθετε περισσότερα για το τι σημαίνει, ο καρκίνος για εσάς αλλά και πως αισθάνεστε από την όλη εμπειρία, μπορεί να καταστήσουν ευκολότερη την διαδικασία να το πείτε σε άλλους ανθρώπους. Το να καταγράψετε τα συναισθήματά σας και την εμπειρία σας με τον καρκίνο σε ένα χαρτί, είναι ένας πολύ προσωπικός τρόπος έκφρασης, για το πώς νοιώθετε.
Επιλέγοντας αυτόν τον τρόπο θα δείτε ότι θα βοηθηθείτε πολύ για να αντεπεξέλθετε, στις φοβίες τις οποίες ίσως έχετε. Πάρτε ένα κενό τετράδιο και εστιαστείτε στο γράψιμο. Βρείτε ένα ήσυχο μέρος και ξεκινήστε να γράφετε. Την πρώτη φορά δοκιμάστε για λίγο χρονικό διάστημα, για να δείτε αν σας αρέσει. Βλέποντας την κενή σελίδα μπορεί να σας φοβίσει, αλλά γράφοντας από λίγο κάθε μέρα είναι μια καλή αρχή. Οι παρακάτω ερωτήσεις ίσως σας βοηθήσουν να αρχίσετε να γράφετε πιο εύκολα στην λευκή σελίδα που έχετε μπροστά σας:
- Πως αισθάνομαι κάθε φορά που πάω στο γιατρό μου;
- Πως αισθάνθηκα, όταν είπα στην αγαπημένη μου ότι είχα καρκίνο;
- Τι ελπίζω ότι θα αλλάξει στη ζωή μου μετά τον καρκίνο;
- Τι δεν είχα αξιολογήσει στην ζωή μου πριν από τον καρκίνο;
- Τι μου αρέσει στον νέο μου εαυτό;
2. Κάντε πρακτική
- Εάν είστε σε μια ομάδα υποστήριξης, ζητήστε από τον ειδικό που ηγείται της ομάδας σας να χρησιμοποιήσει μια συνέδρια, ζητώντας από τα μέλη να πουν με ποιον τρόπο, μοιράστηκαν την είδηση της διάγνωσης ή κάνοντας πρακτική μεταξύ σας, υπό την καθοδήγηση του φυσικά.
- Γράψτε σε ένα χαρτί πως θα πείτε σε ένα νέο φίλο ότι έχετε καρκίνο. Στη συνέχεια διαβάστε το πρώτα στον εαυτό σας φωναχτά, και κατόπιν, σε έναν έμπιστο φίλο. Μπορείτε να κάνετε αλλαγές και να αποκτήσετε άνεση, αφού το ακούσετε πολλές φορές εσείς ο ίδιος.
- Χρησιμοποιείστε το μυαλό και την φαντασία σας δημιουργώντας εικόνες και σενάρια. Φανταστείτε τον εαυτό σας, με αυτοπεποίθηση και σιγουριά μπροστά σε ένα νέο φίλο και θέλετε να του πείτε, ότι έχετε καρκίνο. Βρείτε ένα ήρεμο μέρος, κλείστε τα μάτια και σκεφτείτε ότι βρίσκεστε μαζί με τον φίλο σας. Στην συνέχεια σκεφτείτε ότι εσείς δημιουργήσατε αυτήν την ευκαιρία για να του το πείτε. Κατόπιν φανταστείτε ότι ο φίλος σας αντιδρά στο δυσάρεστο νέο με ερωτήσεις και εσείς ανταποκρίνεστε άνετα στην πρόκληση, απαντώντας του χαλαρά. Στην συνέχεια ο φίλος σας, σας ευχαριστεί που το μοιραστήκατε μαζί του, δίνοντας του την ευκαιρία να μάθει αυτό το σημαντικό νέο. Τέλος τον ευχαριστείτε και εσείς με την σειρά σας που σας άκουσε. Συνειδητοποιείστε πως αισθάνεστε μετά από αυτή την επιτυχημένη συζήτηση. Κρατήστε αυτό το συναίσθημα και επαναλάβετε αυτό το σενάριο στο μυαλό σας, μια με δυο φορές ώσπου να το νοιώσετε ως πραγματικότητα.
3. Μάθετε τρόπους για να απαντήσετε σε μια απροσδόκητη απάντηση
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τον τρόπο που οι άλλοι θα αντιδράσουν, όταν τους πείτε ότι έχετε καρκίνο. Μπορείτε μόνο να πάρετε αποφάσεις σχετικά με το πως εσείς θα αντιδράσετε. Κάποιες αντιδράσεις μπορούν να σας αναστατώσουν. Διαβάστε παρακάτω πως μπορείτε να χειριστείτε τέτοιες καταστάσεις, αποφεύγοντας οποιαδήποτε αναστάτωση:
- Πρώτον, πάρτε μια βαθιά ανάσα, χαλαρώνοντας την αναπνοή σας.
- Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι δεν έχετε κάνει λάθος και ότι το άλλο πρόσωπο μπορεί να αντιδρά βάση της δικής του εμπειρίας, έχοντας φόβο για τον καρκίνο.
- Πάρτε το "πάνω" χέρι στην συζήτηση και κάντε εσείς ερωτήματα όπως: "έχετε ερωτήσεις;" ή "τι ακριβώς σας έχει αναστατώσει, έτσι;" Αυτό δίνει στους άλλους την ευκαιρία να προβληματιστούν σχετικά με τις απαντήσεις τους και ίσως να μοιραστούν τις εμπειρίες τους. Αυτό σας δίνει μια δυνατότητα ώστε να αρχίσει μια εκ νέου συνομιλία.
- Εξηγήστε στους άλλους γιατί τους το είπατε. Για παράδειγμα, "Ήθελα να σου το πω, γιατί θα χρειαστώ την υποστήριξη σου όταν πάω για check-up."
Ορισμένες αντιδράσεις μπορεί να είναι παράξενες ή ακατάλληλες για εσάς την στιγμή που τους λέτε ότι έχετε καρκίνο:
- Μπορεί να έχετε την εμπειρία από κάποιο πρόσωπο που ακούγοντας το νέο, γέλασε ή σας είπε: "Τι ανακούφιση ευτυχώς που δεν έχεις προβλήματα με την καρδιά!"
- Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να συγκλονιστούν από αυτό που θα τους πείτε και χρειάζονται το χρόνο τους για να καταλάβουν τι ακριβώς ακούσανε.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί απλώς να απομακρυνθούν από κοντά σας:
- Όσο επώδυνο και αν είναι, να θυμάστε ότι μπορεί να αναστατώθηκαν και εκείνοι στο άκουσμα της λέξης καρκίνος, ειδικότερα αν δεν υπάρχει η απαραίτητη πληροφόρηση και πιθανότατα δεν είναι οι κατάλληλοι να μιλήσουν γι’ αυτό μαζί σας.
- Άλλοι πάλι μπορεί να είχαν μια ιστορία με τον καρκίνο και τους την υπενθυμίσατε όταν άκουσαν τα δικά σας νέα. Μπορεί να έχουν χάσει κάποιον που αγαπούσαν πολύ από καρκίνο ή ακόμα και οι ίδιοι να είχαν, αλλά αρνούνται να έχουν οποιαδήποτε σχέση με αυτόν, αφού οι ίδιοι ίσως ακόμη να μην το έχουν ξεπεράσει.
- Πρέπει να καταλάβετε ότι οι άνθρωποι εκείνη την στιγμή, κάνουν το καλύτερο που μπορούν, για τον εαυτό τους αλλά και για εσάς αφού δεν είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι να σας βοηθήσουν.
4. Μιλήστε σε έναν επαγγελματία της ψυχικής υγείας
Aν ανησυχείτε για τον τρόπο που θα πείτε σε άλλους ότι έχετε καρκίνο, ειδικότερα αν σας προκαλεί άγχος, κατάθλιψη ή άλλα συναισθήματα που ξεπερνούν τον εαυτό σας, μιλήστε σε έναν επαγγελματία της ψυχικής υγείας. Ζητήστε από ένα μέλος της ιατρική σας ομάδας, να σας πληροφορήσει για το που μπορείτε θα απευθυνθείτε ώστε να πάρετε υποστήριξη, όπως για παράδειγμα σε μια ομάδα υποστήριξης ή σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Τα περισσότερα κέντρα καρκίνου στο εξωτερικό, απασχολούν κοινωνικούς λειτουργούς, και ψυχολόγους υγείας που είναι ειδικά εκπαιδευμένοι, για την υποστήριξη των ανθρώπων που έχουν καρκίνο, είτε των οικογενειών τους. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε κατά την συνέντευξη, που θα κάνετε με τον ειδικό, να μάθετε εάν αυτός ή αυτή είναι ο σωστός επαγγελματίας για εσάς.
Μιλήστε του ειλικρινά και αφήστε να γνωρίζει ακριβώς τους λόγους που επιθυμείτε να σας βοηθήσει και να σας υποστηρίξει. Παραδείγματα ερωτήσεων που μπορείτε να θέσετε στον ειδικό που θα αναλάβει την υποστήριξη σας, για να διαπιστώσετε ότι είναι ο κατάλληλος για εσάς, είναι:
- Τι άδεια έχετε;
- Τι είδους εκπαίδευση έχετε;
- Ποια είναι η εμπειρία σας με άτομα με καρκίνο;
- Ποια είναι η άποψη σας σχετικά με την ασθένεια και πως αντιλαμβάνεστε την δική μου συναισθηματική αντίδραση σε αυτή την ασθένεια;
- Έχετε συνεργαστεί με ανθρώπους που είχαν κατάθλιψη, ανησυχία ή μελαγχολία;
Κάθε εμπειρία με τον καρκίνο είναι τόσο διαφορετική, όσο και τα άτομα που διαγνώσθηκαν με αυτόν. Όσοι θέλουν να μοιραστούν την εμπειρία τους με τον καρκίνο μπορεί να νοιώθουν διαφορετικά, για το ποιος είναι ο κατάλληλος χρόνος ή τρόπος που θα το πουν. Εσείς θα αποφασίσετε τι είναι το πιο κατάλληλο και σωστό για εσάς!
Μιχάλης Πατρικαρέας
Ψυχολόγος - Κοινωνιολόγος
